Duits mijnenveld in de Nieuwe Maas, heeft nog een slachtoffer gemaakt
op 11 mei 1940

Velen kennen het verhaal wel over de Loodsboot 19, die met een lading goud afkomstig van De Nederlandsche Bank, om half zes in de vroege morgen van 11 mei 1940 op een magnetische mijn in de Nieuwe Maas (vlak voor de overgang met het Scheur) bij Vlaardingen voer. Een Duits vliegtuig had in de late avond van vrijdag 10 mei, meerdere malen laag over Scheur en Nieuwe Maas gevlogen en hierbij magnetische mijnen afgeworpen. Wat bijna niemand weet, is dat nog geen etmaal later, een ander schip ook op een mijn in datzelfde mijnenveld voer. Van Maurice de Heer in Maasland, kreeg ik onderstaand fotootje van dit beschadigde schip en dat was mij aanleiding om deze gebeurtenis uit te pluizen.

Het schip liep bij Rozenburg, nabij de Staartdijk aan wal.

Voorjaar 1940 was de Duitse dreiging naar Nederland al zo hoog, dat de Britse marine half april schepen naar Rotterdam stuurde, om bij een Duitse inval direct het personeel van het Britse consulaat en andere Britten te kunnen evacueren. Deze schepen lagen in het havengebied tussen Schiedam en Rotterdam paraat en constant onder stoom. Ook kapitein W.J. Parkinson en de twintig bemanningsleden op het Britse stoomschip Roek (1041 Brt) van de ‘General Steam Navigation Company’ die in de Merwedehaven lagen waren voorbereid op hetgeen wat komen zou.

Zoals bekend, de Duitse inval kwam op 10 mei 1940 en de SS Roek kreeg eenendertig Britse evacuees aan boord. Naast deze passagiers hadden zij ook nog een vrachtruim vol met 400 ton strokarton, baaltjes bloem en vaatjes ingemaakte uien. In de nacht van 11 op 12 mei vertrok de Roek en voer de Nieuwe Maas af, met als ‘geplande’ eindbestemming Londen.

Na zo’n twintig minuten varen, liep het schip ter hoogte van Vlaardingen op een magnetische mijn. Eentje uit hetzelfde mijnenveld, waar de vorige nacht de Loodsboot 19 ook door getroffen was. Daar waar op de Loodsboot 19 van de tweeëntwintig opvarenden er zestien (waarvan twaalf uit Maassluis) om het leven kwamen, waren er op de Roek gelukkig geen dodelijke slachtoffers te betreuren.

Het schip raakte wel zwaar beschadigd, met name aan de achterzijde waardoor de schroefas was gebroken en er een grote scheur zat in de romp. Het schip dreef daarna af richting zuidwesten en liep bij Rozenburg, nabij de Staartdijk aan wal. Kapitein Parkinson liet de ankers uitwerpen en voorkwam zo dat zij richting vaargeul zouden afdrijven.

Een aantal van de geschrokken passagiers werden in de reddingssloepen geholpen en op de Rozenburgse oever gezet. Vanuit Vlaardingen was een motorboot te hulp geschoten en sleepte de Roek met de overgebleven passagiers en bemanningsleden mee naar de Vlaardingse haven, waar op de kade de ziekenauto’s klaar stonden om de passagiers en bemanningsleden op te vangen. Eén bemanningslid had zijn been gebroken tijdens het neerlaten van de sloepen en werd naar het Hofsingel ziekenhuis gebracht.

Kapitein Parkinson kreeg de opdracht om zich met zijn bemanning te melden aan boord van de SS St. Denis in Rotterdamse IJsselhaven, maar voordat ze deden gingen ze nog een keer terug naar de Roek. Waarbij zij van boord zoveel mogelijk bagage, wapens en munitie meenamen.

Terug in Vlaardingen zijn zij door een autobus naar Rotterdam gebracht, echter daar bleek de St. Denis door de Duitse luchtmacht tot zinken te zijn gebracht. Zodoende zijn de bemanningsleden en passagiers naar Hoek van Holland gebracht, waar ze aan boord zijn gegaan van de Britse torpedobootjager HMS Mohawk. Deze voer uit op 14 mei, om een dag later veilig aan te komen Tilbury in Engeland.

Wederom op het eerste gezicht een eenvoudige foto, maar waar dus wel weer een heel verhaal achter zit. Iets minder Maassluis, maar ik denk wel de moeite waard.

 

Met dank aan:
  • Maurice de Heer, Maasland
  • Nico Ouwehand, Nationaal Sleepvaartmuseum Maassluis

Geraadpleegde bronnen:

  • Dhr. John Prooi, Rozenburg in Oorlogstijd – Mobilisatie, bezetting en bevrijding 1939-1945, Rijpsma Drukkers Rozenburg 2000
  • Stichting De Greb, website http://www.zuidfront-holland1940.nl

Gepubliceerd op:

maandag 19 december 2022