De dankbare Korporaal…

Hoe achter een briefkaartje uit 1940, dat ik van de archivaris van de Historische Vereniging Maassluis kreeg, toch weer heel ontroerend verhaal zit. Dat is nu precies hetgeen wat mijn ‘WO2MS’ fascinatie zo enorm mooi en bijzonder maakt. Op het eerste gezicht een simpel krabbeltje van iemand aan een Maassluise familie, maar als je het goed leest en je erin verdiept door in wat archieven te duiken, blijkt het toch weer een heel verrassend verhaal te zijn.

De briefkaart is van een zekere korporaal Willem de Bruin, geboren op 23 juli 1914 in Rotterdam en als dienstplichtig soldaat opgeroepen bij de algemene mobilisatie op 28 augustus 1939. Alle dienstplichtigen, zestien lichtingen van de lichtingen 1924 tot en met 1938, werden opgeroepen, de lichting 1939 was op dat moment al onder de wapenen. De Nederlandse landmacht, op dat moment bestaande uit zo’n 100.000 man groeide daardoor naar zo’n 280.000 man. Zo ook Willem de Bruin, hij werd ingedeeld bij de 1e compagnie, IIIe bataljon, 39e Regiment Infanterie (1-III-39.RI).

Dit IIIe bataljon komt eind augustus naar Maassluis en wordt in eerste instantie ondergebracht in vier scholen; Groen van Prinstererschool, Dr. Abraham Kuyperschool, Koningin Wilhelminaschool en de Minister de Visserschool. Later zouden de soldaten als logees verdeeld worden over Maassluise families, korporaal de Bruin kwam bij de gastvrije familie Robbemond in huis aan de Prinsekade 34. Hij schrijft op de briefkaart Noordvliet 34, maar onderzoek (met dank aan de achterkleinzoon Louwrens Parre) leert dat daar ‘nooit’ een familie Robbemond (de naam schrijft hij ook met een T op het einde) heeft gewoond. Het echtpaar Cornelis Robbemond en Stephina Robbemond- Jonkman had vier kinderen, die allen nog thuis woonde.

Naar alle waarschijnlijkheid is het IIIe bataljon, of een gedeelte daarvan, eind 1940 toch ook weer vertrokken uit Maassluis, want op maandag 1 januari 1940 stuurde korporaal de Bruin een briefkaart naar de familie Robbemond met de volgende tekst:

Fam: Robbemont.
Het is de dankbare Korp: die nu iets van zich laat horen na een lange tijd, waarin hij het weer ontzettend ‘druk’ gehad heeft, waardoor hij ook niet wat eerder kon schrijven. Slecht smoesje? Maar ‘k weet, dat kunt u mij wel vergeven want… hij is soldaat, en dat zegt al genoeg.
Maar dat neemt niet weg, dat wat ik ondervonden heb, door u aangeboden op zo’n onbaatzuchtige wijze, dat zal nooit vergeten kunnen worden. En ik zal u wel vertellen dat ik nu mijn soldaten ’thuis’ hard mist, zo gezellig in de keuken, bij de kachel, met een fijne kom warm drinken, en een vriendelijk woord, elke dag weer opnieuw even welkom. In dat niemandsland waar ik nu zit, daar is van dat alles niets te vinden; men zegt dat, dit het avontuur van het soldatenleven is. Maar klachten zijn er niet hoor, want de voorraad kuggen hebben we nog steeds niet op kunnen eten, en dus moeten we nog wat blijven.
‘K Hoop binnen kort nog wat meer te schrijven, dus nu genoeg, want de kaart is te klein, dus tot nader. Nu fam: Robbemont in al zijn verschijningen de beste wensen, en echt hartelijke groeten van de onbekende en toch bekende.
Korp: de Bruin. W.
dag hoor. ’t goede.
afz: Korp: W de Bruin
1.III. 39 R.I.
Veldpost 7

Nieuwsgierig als ik ben, ben ik gaan zoeken in online archieven en op diverse websites. Als snel kwam ik erachter (dankzij www.zuidfront-holland1940.nl) dat het 1-III-39.RI tijdens de meidagen 1940 was opgesteld bij de Bataafsche Petroleum Maatschappij (BPM) – huidige Shell – aan de Vondelingenweg in Pernis. Blijkbaar waren zij de enige parate compagnie in de regio Rotterdam dat hiervoor ingezet kon worden.

De 1e compagnie bij Pernis werd in eerste instantie niet direct door de Duitse luchtlandingstroepen van I./IR.72 aangevallen, maar ze werden wel geïsoleerd van Rotterdam. Op dinsdag 14 mei volgde er toch een Duitse aanval, met als doel de olie-installaties en voorraden van de BPM in te nemen. De Duitse aanval was zwak en de 1e compagnie kon de aanval afslaan. Ervan uitgaande dat er opzeker nog een aanval zou komen, hebben de mannen met de hulp van Britse sappeurs zelf de olietanks maar in brand gestoken. Hierna zouden zij zich terugtrekken, over de Nieuwe Maas, richting Vlaardingen.

Helaas zijn bij het gevecht, om de olie-installaties van de BPM, vier man van de 1e compagnie om het leven zijn gekomen. Waaronder… Korporaal Willem de Bruin.

Hij ligt begraven in een oorlogsgraf op de Algemene Begraafplaats ‘Crooswijk’ in Rotterdam, het militaire Erehof vak P – rij 02 – graf 95.

Zoals ik in de inleiding al schreef hoe een op het oog simpele briefkaart toch weer een bijzonder #WO2MS verhaal oplevert.

Gepubliceerd op:

dinsdag 27 juni 2017